Z Andrzejem Bukowieckim, krytykiem filmowym i animatorem kultury, rozmawia Michał Tobolewski.

Na co zwracać uwagę przy ocenianiu filmów?

Dla mnie najważniejszy jest przekaz. Czy film jest żywy, czy poruszy we mnie jakąś strunę. W filmie muszą być emocje, bohaterowie. My – widzowie – musimy być tym przejęci. Swego czasu w polskiej krytyce filmowej ukształtowało się przekonanie, że najważniejsza jest treść, a w recenzjach próżno byłoby szukać słowa o warsztacie, zdjęciach czy technice. Do pozytywnych wyjątków należał Jerzy Płażewski. A dla mnie to też są rzeczy ważne. Przecież film to dzieło sztuki, w którym treść jest równie istotna, co forma. Gdy piszę recenzję, chcę by była kompaktowa, nie ograniczam się do przekazu.

Mimo że widz idzie na film właśnie dla niego.

Zgadza się, dla widza ważna jest fabuła, dramaturgia. Ale w ocenie filmu muszą interesować chociażby zdjęcia, muzyka czy aktorstwo. To nie jest rzecz techniczna, a warstwa estetyczna. No i oczywiście, coś co bardzo utrudnia recenzentowi pracę, a na co kiedyś nie zwracano uwagi. Mówię o spoilerowaniu. Nawet, jeśli piszę notkę o filmie, nie mogę zbyt wiele zdradzić. Szczególnie w przypadku kryminałów! Staram się tak kluczyć, aby nie zamącić, ale i nie wmawiać widzowi, co ma myśleć.

Znajomość historii kina pomaga?

Cóż, mam nad młodszymi kolegami przewagę w postaci kompetencji krytycznej. Wiele filmów jest przez nich niesłusznie krytykowanych, bo nie znają historii kina. Czasem recenzje wymagają zwrócenia się w stronę starszych filmów czy literatury: bo jakiś tytuł może świadomie nawiązywać do określonej poetyki. Bez pewnej wiedzy można film niepostrzeżenie skrzywdzić.

Recenzenci powinni powrócić do korzeni?

Zawsze warto usiąść przed dawnym filmem Jerzego Skolimowskiego czy początkami Woody’ego Allena. To może się wydawać anachroniczne, ale proszę uwierzyć – naprawdę coś w tym ich kinie jest.